Wraakporno

Definitie

Wraakporno is het fenomeen waarbij naakt- of seksueel getinte beelden worden verspreid zonder toestemming van de persoon die op deze beelden wordt afgebeeld. Het is niet van belang of de afgebeelde persoon toestemming heeft gegeven om de beelden te maken of zelf heeft gemaakt; van zodra deze persoon geen toestemming heeft gegeven om deze beelden te tonen of te verspreiden, is er sprake van wraakporno.

De term ‘wraakporno’ doet vermoeden dat de beelden verspreid worden omwille van wraak, maar in feite kunnen de drijfveren van daders divers zijn:

  • Ze kunnen de beelden gebruiken om het slachtoffer te bedreigen of te dwingen om geld te geven, meer beelden te bezorgen, om het slachtoffer te dwingen seksuele handelingen te stellen, om het slachtoffer te doen zwijgen over een ander misdrijf …
  • Ze kunnen de beelden verkopen aan derden, zoals websites.
  • Ze kunnen de beelden voor hun plezier tonen aan vrienden.
  • …

De wetgever gebruikt daarom de correctere term ‘niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames’.

GEVOLGEN VAN NIET-CONSENSUELE VERSPREIDING VAN SEKSUEEL GETINTE BEELDEN EN OPNAMES

De impact van wraakporno is groot. Eens er een naaktfoto of seksueel getinte foto van jou circuleert op het internet, is het moeilijk om deze te verwijderen. Je wordt hier dus mogelijks voortdurend mee geconfronteerd. Ook de angst voor de reacties van bekenden kan zeer moeilijk zijn voor jouw mentale welzijn. Misschien zal je het gevoel hebben te moeten verhuizen of van job te veranderen, of je helemaal te moeten terugtrekken uit de digitale wereld.

Juist omdat de niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames grote schade kan berokkenen aan het slachtoffer en de hele maatschappij, heeft de wetgever dit strafbaar gesteld met een gevangenisstraf tot mogelijk vijf jaar. Afhankelijk van de leeftijd van het slachtoffer en de intentie van de dader zijn zwaardere straffen mogelijk. Deze straffen zijn van toepassing zowel op de initiële verspreider (die ook de maker van de beelden kan zijn) als voor elke persoon die de beelden daarna toont of verspreidt. Hieronder vallen ook de internetplatformen die weigeren om de beelden te verwijderen op bevel van de rechter of op vraag van het openbaar ministerie. Zij riskeren boetes tot 15 000 euro.

Vanaf 1 juli 2020 heeft de wetgever het Instituut expliciet bevoegd gemaakt om slachtoffers van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames bij te staan.

Handleiding

Het Instituut heeft een handleiding opgesteld waarin stap per stap wordt uitgelegd hoe je zelf beelden kan rapporteren aan de platformen om deze te laten verwijderen. Deze handleiding zal doorheen de tijd aangevuld worden met andere platformen. Deze handleiding legt ook uit hoe je klacht moet neerleggen bij de politie en wat de gevolgen daarvan zijn.

Vind je in deze handleiding niet de informatie die je zoekt of werden de beelden niet verwijderd? Contacteer dan het Instituut en dan bekijken we samen hoe jou kunnen helpen.

Indien je vreest dat je intieme beelden worden gedeeld of gedeeld zullen worden, kan je preventief jouw beelden uploaden op de website https://stopncii.org/. Deze website werd ontwikkeld door UK Revenge Porn Helpline, een organisatie met jarenlange ervaring met dit fenomeen. Via deze site kan je intieme beelden uploaden. Deze worden verwerkt tot een digitale code (een ‘hash’). Op basis van deze code kan het beeld herkend worden, maar kan het niet gereconstrueerd worden. Deze code (en dus niet het beeld zelf) wordt gedeeld met andere sociale kanalen, zoals Facebook. Wanneer iemand dit beeld probeert te verspreiden, wordt het herkend aan de hand van de digitale code en tegengehouden.

De website maakt het ook mogelijk om, als je daarvoor kiest, op de hoogte te blijven van het proces en dus te zien of het beeld reeds werd tegengehouden.

Je kan enkel gebruik maken van deze website als je meerderjarig was toen het beeld werd gemaakt.

Als je problemen ervaart bij het gebruiken van de website, als je beelden werden verspreid op andere kanalen die nog niet samenwerken met StopNCII.org, of als je op zoek bent naar andere hulp of graag melding wilt doen bij het Instituut, aarzel dan niet om ons te contacteren.

HOE KAN HET INSTITUUT JE HELPEN?

Als jij het slachtoffer bent geworden van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames, kan het Instituut jou helpen door je te informeren over jouw rechten, plichten en actiemogelijkheden, door jou te ondersteunen en soms samen met jou gerechtelijke stappen ondernemen.

Je kan op elk moment in alle anonimiteit en volledig vrijblijvend contact opnemen met het Instituut als je:

  • Meer informatie wenst over je rechten en plichten.
  • Meer informatie over of hulp wenst bij het verwijderen van de beelden.
  • Klacht wilt neerleggen bij het Instituut.
  • Klacht wilt neerleggen bij de politie maar over de gevolgen hiervan graag meer informatie wenst.

Het Instituut behandelt elke vraag, melding of klacht vertrouwelijk en zal nooit stappen ondernemen zonder jouw akkoord. Je kan ons zowel contacteren als je zelf het slachtoffer bent van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames (ongeacht je geslacht of gender), maar ook als je weet hebt van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames of gewoon een vraag hebt.

Daarnaast werkt het Instituut ook samen met verschillende partners om het fenomeen ook op structurele wijze aan te pakken.

Contacteer ons via:

Het Instituut kan enkel meldingen van niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden en opnames met een meerderjarig slachtoffer behandelen. Is het slachtoffer minderjarig, contacteer dan Child Focus op het gratis noodnummer 116 000 (24/24h) of stuur een e-mail naar 116000@childfocus.org.

Templates

Het Instituut heeft verschillende templates van berichten/brieven ontwikkeld om de daders van grensoverschrijdend gedrag ervan bewust te maken dat dit een strafbaar misdrijf is en hen te verzoeken dit gedrag onmiddellijk te stoppen

Er zijn verschillende types van templates van berichten/brieven ontwikkeld, in functie van: 

  • het soort grensoverschrijdend gedrag: sextortion, deepnude, niet-consensuele verspreiding van intieme beelden, dickpic;
  • het profiel: slachtoffer, getuige, ontvanger, bedrijfsleider;
  • het communicatiekanaal: voor sociale media, e-mail / per post.

Getuigen spelen een essentiële rol in de strijd tegen gendergerelateerd geweld, met name door slachtoffers te steunen en door andere getuigen te sensibiliseren.

Download de templates

ONDERZOEK

Het Instituut deed onderzoek naar seksisme en wraakporno. Daaruit blijkt dat 1% van de Belgen reeds het slachtoffer werd van wraakporno. 15% van de vrouwen en 3% van de mannen werd reeds onder druk gezet om naaktfoto’s te maken of te laten maken. 15% van de vrouwen en 7% van de mannen ontving reeds ongevraagd naaktfoto’s.  

wraakporno, intieme beelden, naakfoto, naakbeelden, sextortion, catfishing, naakt, seksuele beelden, ncii, seks