GREVIO, de Group of Experts on Action against Violence against Women and Domestic Violence, wees België in een evaluatieverslag betreffende de uitvoering van de Conventie van Instanbul (2020) op gebrek aan aandacht voor geweld tegen vrouwen, “zowel op het niveau van de rechtbanken die uitspraak moeten doen over de uitoefening van het gezagsrecht en van bezoek van de daders, als op het niveau van de algemene en/of gespecialiseerde diensten die maatregelen kunnen nemen die de uitoefening van het ouderlijk gezag kunnen beïnvloeden buiten elke gerechtelijke tussenkomst om.” Meer concreet wijst GREVIO op het tekort aan aandacht voor het fenomeen van intrafamiliaal geweld en geweld tegen vrouwen tijdens een echtscheidingsprocedure bij, onder meer, de regeling van het gezags- en bezoekrecht en bemiddeling.
Op basis van dat evaluatieverslag en de conclusies van GREVIO, heeft het monitoringsorgaan van de Istanbul-Conventie, de Committee of the Parties (‘COPA’), verschillende prioritaire maatregelen vooropgesteld die urgent genomen moeten worden om de conclusies uit het GREVIO-verslag uit te voeren. De lidstaten van de conventie krijgen vervolgens drie jaar de tijd om de nodige acties te ondernemen. België dient in het voorjaar van 2024 een antwoord te formuleren op deze COPA-aanbevelingen.
Naast deze Europese reglementaire kaders en aanbevelingen ontving het Instituut de afgelopen jaren verschillende contactvragen van slachtoffers van (ex-)partnergeweld of burgers in een echtscheidingsprocedure die wezen op verschillende pijnpunten. Ook professionals, zoals familierechters, contacteerden het Instituut met de vraag wat ze kunnen ondernemen wanneer ze in echtscheidingszaken getuigenissen horen over partnergeweld of mogelijke signalen van geweld opmerken.
Deze nota streeft ernaar de actuele problemen samen te brengen en gepaste aanbevelingen voor te stellen aan de betrokken ministers.
Het Instituut heeft de nota en de aanbevelingen opgesteld op basis van een studie van de Universiteit Hasselt en de Universiteit Namen over de rol van familierechters en notarissen in de context van geweld tussen (ex-)partners bij echtscheiding en een synthesenota van PXL Social Work Research over de contactbreuk tussen ouder en kind.