De Raad van Europa keurde op 22 april met een twee derde meerderheid een resolutie goed over de mensenrechten van transgenders in Europa. De Raad van Europa is een vergadering van 47 Europese landen, waaronder Rusland, die zich voornamelijk over mensenrechtenkwesties buigt. De resolutie van de Raad van Europa is niet bindend, lidstaten zijn niet verplicht resoluties in wetgeving om te zetten. Toch is deze resolutie een belangrijk signaal. De resolutie werd ingediend door het Maltese parlementslid Deborah Schembri. Malta nam afgelopen maand de Genderidentiteitswet aan. Deze baanbrekende wet maakte van Malta het eerste Europese land waar een officiële geslachtsregistratie mogelijk is op basis van zelfbeschikking.
De Raad van Europa doet een oproep aan de lidstaten van Europa om de rechten van transgenders op alle domeinen te bevorderen en te garanderen. Ze pleiten voor een bescherming van transgender personen door:
- het opnemen van ‘genderidentiteit’ in de antidiscriminatiewetgeving en het toezicht op de naleving van deze wetgeving door een mensenrechteninstelling;
- het invoeren van procedures om van geslacht te veranderen die zijn gebaseerd op ‘zelfbeschikking’, waarbij geen verplichte medische ingrepen (zoals hormonenbehandeling en sterilisatie) noch psychologische diagnoses aan te pas komen;
- het toegankelijk maken van genderbevestigende ingrepen voor transgenders die er wensen gebruik van te maken, mét terugbetaling van de medische kosten;
- een derde genderaanduiding (‘x’), in plaats van ‘m’ of ‘v’, mogelijk te maken op identiteitspapieren.
In België kunnen transgender personen enkel van geslacht veranderen als ze aantonen dat ze gesteriliseerd zijn en een medische behandeling ondergaan. Vooral op de verplichte sterilisatie werd al herhaaldelijk kritiek geuit.
Het Instituut is verheugd met de transrechtenresolutie, omdat ze tegemoet komt aan de aanbevelingen die het Instituut formuleerde om de structurele discriminaties van transgender personen weg te werken.
Het Instituut zet zich als equality body al jaren in voor de strijd tegen discriminatie van transgender personen. Sinds de wet van 10 mei 2007 werden mensen die hun geslacht wensten aan te passen reeds beschermd door de Belgische antidiscriminatiewetgeving. Door de wet van 22 mei 2014 werd deze wetgeving uitgebreid met de begrippen genderidentiteit en genderexpressie, zodat transgenders – ongeacht of ze hun geslacht willen laten aanpassen of niet – tegen discriminatie beschermd worden. Toch merkt het Instituut dat nog veel transgenders het slachtoffer worden van discriminatie. Ongeveer 10% van de meldingen die het Instituut ontvangt gaan over de discriminatie van transgenders of de moeilijkheden die ze ondervinden met de procedures om hun geslacht aan te passen. Het Instituut merkt tevens een stijging op van het aantal klachten over verzekeringen die de kosten gelinkt aan het transgender zijn uitsluiten of weigeren terug te betalen.