Wetgeving

Momenteel zijn er in België twee wetten die van belang zijn voor de situatie van transgender personen.

Wet van 25 juni 2017 tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft

Op 25 juni 2017 werd een nieuwe wet aangenomen tot hervorming van regelingen inzake transgenders wat de vermelding van een aanpassing van de registratie van het geslacht in de akten van de burgerlijke stand en de gevolgen hiervan betreft.

Personen die overtuigd zijn dat hun genderidentiteit niet overeenkomt met het geslacht dat hen bij hun geboorte werd toegeschreven, kunnen dankzij deze wet hun geslachtsregistratie in hun geboorteakte laten aanpassen. Dit kan sinds de wet van 20 juli 2023 tot wijziging van diverse bepalingen over de aanpassing van de geslachtsregistratie, die op 1 oktober 2023 in werking trad, via een vereenvoudigde procedure. Zo maakt deze wet het mogelijk om via een eenmalige verklaring bij de ambtenaar van de burgerlijke stand de geslachtsregistratie te laten aanpassen. Bovendien kan men nu meermaals gebruikmaken van deze vereenvoudigde procedure en ook de voornaamswijziging om trans reden kan voortaan meerdere keren. Zo zijn nu niet alleen de medische eisen die vroeger werden gesteld, maar ook de dubbele verklaring bij de ambtenaar van de burgerlijke stand en het principieel onherroepelijk karakter niet meer van toepassing. De wachttijd en de tweede verschijning bij de ambtenaar van de burgerlijke stand is echter wel behouden.

De aanpassing is een administratieve procedure op basis van zelfbeschikking (eigen overtuiging). Het uitgangspunt van de wetgever is namelijk het registeren van je genderidentiteit eerder dan het officieel vaststellen van een geslacht, zoals vroeger het geval was. Het binaire karakter (M/V) van de geslachtsregistratie bleef echter wel overeind, zodat er voorlopig nog geen genderregistratie van non-binaire personen mogelijk is. 

Meer informatie over de procedure kan u terugvinden op de website van de Federale Overheid Justitie en op de website van het Transgender Infopunt. Ook niet-ontvoogde minderjarigen met onderscheidingsvermogen kunnen vanaf de leeftijd van zestien jaar hun geslachtsregistratie laten wijzigen. Hiervoor dient de minderjarige te worden bijgestaan door een ouder of wettelijke vertegenwoordiger en een verklaring van een kinder- en jeugdpsychiater te overhandigen.

Hier vindt u de nodige templates voor uw aanvraag:

De aanpassing van je geslachtsregistratie kan, naast juridische en administratieve wijzigingen, ook implicaties hebben voor andere aspecten van je leven. Verschillende gespecialiseerde organisaties bieden informatie en ondersteuning aan.

Heb je de indruk ongelijk behandeld te zijn geweest omwille van je genderidentiteit, genderexpressie of geslachtsaanpassing? Denk je het slachtoffer te zijn van genderdiscriminatie? Contacteer het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.

Wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (B.S. 30 mei 2007)

De wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van discriminatie tussen vrouwen en mannen (de Genderwet) verbiedt elke vorm van discriminatie op grond van de beschermde criteria vernoemd in artikel 4 van de wet. Onder meer geslacht, genderidentiteit, genderexpressie, seksekenmerken en medische of sociale transitie zijn beschermde criteria onder voornoemde wet. Zowel directe, als indirecte discriminatie, het opdracht geven tot discrimineren, intimidatie en seksuele intimidatie worden expliciet verboden.

De bescherming van het criterium medische of sociale transitie is in overeenstemming met de Europese Richtlijn 2006/54/EC. Deze richtlijn volgt een vonnis van het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen en bepaalt dat de reikwijdte van het beginsel van gelijke behandeling van mannen en vrouwen niet kan worden beperkt tot het verbieden van discriminatie die verband houdt met het behoren tot het ene dan wel het andere geslacht, en dat het beginsel ook geldt voor discriminatie die berust op de geslachtsverandering van een persoon.

Ook genderidentiteit en genderexpressie zijn sinds 2014 als beschermde criteria opgenomen in de Genderwet (artikel 4). De doelstelling hiervan is de bescherming tegen discriminatie uit te breiden naar alle transgender personen en niet alleen bescherming te bieden aan de personen die een behandeling ter verandering van het geslacht voorzien, aan het ondergaan zijn of ondergaan hebben.

'Genderidentiteit' verwijst naar de diepe, innerlijke overtuiging en individuele beleving van eenieder met betrekking tot het eigen gender, dat al dan niet overeenkomt met het geslacht dat bij geboorte werd toegewezen, met inbegrip van de lichaamsbeleving.

'Genderexpressie' verwijst daarnaast naar de manier waarop mensen (onder meer door kledij, spraak en gedrag) vormgeven aan hun genderidentiteit, en de manier waarop deze waargenomen wordt door anderen. Gewoonlijk trachten mensen hun genderexpressie in overeenstemming te brengen met hun genderidentiteit(en), ongeacht het geslacht dat hen werd toegewezen bij de geboorte. Genderexpressie omvat eveneens vormen die occasioneel of tijdelijk uitdrukking geven aan gender.

Download de volledige tekst van de wet discriminatie man/vrouw.